FEESTELIJKE BOEKENMIDDAG OP VRIJDAG 12 DECEMBER - MEER LEZEN EN AANMELDEN
Met Tekenen van leven voegt bioloog en verhalenverteller Willem Beekman een nieuw, zorgvuldig vormgegeven boek toe aan zijn inmiddels indrukwekkende reeks natuurpublicaties. Net als zijn eerdere werken is ook dit boek een prachtig uitgevoerde hardcover, rijk aan natuurgetrouwe kleurenillustraties en helder geschreven teksten die toegankelijk zijn voor zowel leken als natuurliefhebbers met meer achtergrondkennis. Beekman staat bekend om zijn vermogen om natuurverschijnselen niet alleen te beschrijven, maar ook te doorvoelen – en dat talent komt in dit boek misschien wel sterker dan ooit naar voren.
Centraal staat een intrigerende vraag die Beekman in de inleiding stelt: “Hoe teken je leven?” Hij benadrukt dat het leven zelf ongrijpbaar blijft, verborgen achter de vormen die wij kunnen waarnemen – bladeren, vleugels, pantser, kleuren. Juist die ongrijpbaarheid maakt leven fascinerend, een geheim dat ontdekt wil worden. In die zoektocht neemt Beekman de lezer mee in twee grote ontwikkelingsprincipes: metamorfose en evolutie. Hoewel die processen zich op totaal verschillende tijdschalen afspelen, laat hij overtuigend zien dat ze uit dezelfde bron lijken voort te komen: de voortdurende drang van het leven om nieuwe vormen te vinden.
Het eerste deel van het boek richt zich op metamorfose. In tien hoofdstukken, gewijd aan onder andere de honingbij, libel, dagpauwoog, vuursalamander en waterlelie, laat Beekman zien hoe dieren en planten zich in hun korte individuele levenscyclus radicaal kunnen transformeren. Zijn beschrijving van de metamorfose van rups naar vlinder is een hoogtepunt: hij schrijft niet alleen feitelijk, maar ook verwonderd en filosofisch, waardoor zelfs bekende processen opnieuw magisch lijken. De popfase – de “nulpuntervaring” waarin het oude oplost voordat het nieuwe ontstaat – verbindt hij op trefzekere wijze met menselijke transformatie, bijvoorbeeld in periodes van burn-out of innerlijke omwenteling. Dit soort parallellen toont Beekmans bijzondere vermogen om natuur en menselijke ervaring in één adem te bespreken zonder dat het geforceerd aanvoelt.
In het tweede deel verschuift de blik van individuele levens naar de lange lijnen van de evolutie. Organismen als de degenkrab, pauw, ginkgo en korstmos vormen het uitgangspunt voor verhalen over miljoenen jaren aan ontwikkeling, toeval, noodzaak en creativiteit van de natuur. De lezer merkt dat Beekman niet alleen bioloog is, maar ook tekenaar en dichter: elk organisme krijgt een eigen karakter, een eigen “vertelling” binnen de grote geschiedenis van het leven. Zijn tekeningen versterken die indruk; ze zijn niet slechts illustratief, maar nodigen uit om aandachtiger te kijken en verbaasd te blijven.
Tekenen van leven is meer dan een informatief natuurboek. Het is een ode aan het leven in al zijn verschijningsvormen, aan de stille geheimen achter de zichtbare wereld, en aan het vermogen van mensen om zich met die wereld te verbinden.
FEESTELIJKE BOEKENMIDDAG OP VRIJDAG 12 DECEMBER - MEER LEZEN EN AANMELDEN
BOEKEN VAN WILLEM BEEKMAN