Tekst achterflap

Twee jaar voor zijn dood schreef de 77-jarige, door het leven zwaar beproefde Comenius deze laatste vermaning aan een steeds dieper zinkende wereld. En hij geeft aan het einde deze samenvatting:

1. Bezwaar uzelf niet met dingen die buiten uw nooddruft vallen, maar stel u tevreden met het weinige dat uw gemak dient, en prijs God.
2. Ontbreekt u alle gerieflijkheid, wees dan tevreden met het strikt nodige.
3. Wordt ook dit u ontnomen, zie dan uzelf te behouden.
4. Kunt ge ook dat niet, zie dan toe dat ge God vasthoudt. Wie God heeft, kan alles ontberen. Hij bezit het hoogste goed en het eeuwige leven met God en in God, voor eeuwig en altoos. En dit is van al wat men begeren kan het doel en het einde .

Beschrijving

Het leven van Comenius was niet makkelijk. Hij werd vervolgd, raakte alles kwijt maar behield het geloof in God. ‘Wie God heeft, kan alles ontberen’, schrijft hij. Dit is zijn oproep aan de mensen om alleen het nodige aardse te behouden en aan hun innerlijke ontwikkeling te werken, zodat hun godsvonk weer haar oorspronkelijke plek in kan nemen. Dit boek schreef hij twee jaar voor zijn dood, het is dan ook zijn literaire testament.

Inhoudsopgave

Ten geleide

Woord vooraf van de vertaler

Hoofdstuk 1

De gehele wereld wordt met allerlei overbodigheden overstelpt, met bezwaren vermoeid en in haar bedoelingen teleurgesteld, zoals tal van voorbeelden aantonen.

Hoofdstuk 2

Alle verwarringen in de wereld hebben slechts één oorzaak, de mens kan niet het nodige van het onnodige onderscheiden, waardoor hij het nodige voorbijgaat en zich bezighoudt met het onnodige en daarin verward en verstrikt raakt. 

Hoofdstuk 3

Waarin bewezen wordt hoe noodzakelijk de kunst is het nodige van het onnodige te onderscheiden en wordt aangetoond wat wij onder het nodige verstaan, waarom bij alles het ene nodige gezocht moet worden en hoe men het zoeken moet.

Hoofdstuk 4

Het voorschrift van christus omtrent het ene nodige moet noodzakelijk in acht worden enomen omdat alleen dit de uitweg ui de labyrinten der wereld wijst, de lasten die de wereld oplegt lichter maakt en de honger van de wereld verzadigt. Christus zelf heeft dit vóór alles in toepassing gebracht en door woord en voorbeeld onderwezen. 

Hoofdstuk 5

Met enkele voorbeelden wordt aangetoond op welke verstandige wijze ieder mens de stelregel van christus betreffende het ene nodige op zichzelf kan toepassen opdat het hem in zijn gehele leven en na zijn dood goed zal gaan.

Hoofdstuk 6

In gehoorzaamheid aan de regel van Chistus kunenn geleerden en leraren van scholen zowel met de eigen labyrinten, sisiphusstenen en tanatalsbedrog als die van de scholen in het reine komen. 

Hoofdstuk 7

De staatslieden kunnen de aangelegenheden van de maatschappij zodanig aan de regel van Christus aanpassen dat er vrede heerst in het familieleven, de republieken en koninkrijken. 

Hoofdstuk 8

De theologen, de bisschoppen en de herders der kerken kunnen door nauwkeurige inachtneming van Christus' wet het beste voor het welzijn van de gehele kerk en voor de rust van het geweten zorgen.

Hoofdstuk 9

Door de inachtneming van de stelregel van Christus kan de gehele wereld als zij gehoor wil geven aan de raadgevingen van de eeuwige wijsheid tot een betere toestand veranderd worden.

Hoofdstuk 10

De schrijver belijdt zijn stellig voornemen de eewuwig geldende stelregel van christus betreffende het ene nodige te volgen en geeft zichzelf en al zijn aangelegenheden over in de hand Gods.

Hoofdstuk 11

Besluit van 'Het ene nodige'. Hoe het nodigst het best nageleefd kan worden.   

Details