Tekst achterflap

Marsilio Ficino (1433-1499) is als het ware de stimulator geweest van enkele van de belangrijkste en kenmerkendste aspecten van de Italiaanse Renaissance. Meer dan aan enig ander mens was het te danken dat de werken van Plato, en van andere auteurs die door Plato geïnspireerd waren, bij grote groepen lezers bekend werden, niet alleen in zijn eigen tijd, maar ook in latere eeuwen.

De problemen waarmee de mensen in Italië tijdens de Renaissance geworsteld hebben, waren in vele opzichten dezelfde als die waarmee de mensheid in onze tijd geconfronteerd wordt. Grote delen van Europa werden als verscheurd door nieuwe politieke en sociale stromingen en het gehele maatschappelijke leven dreigde in die chaos ten onder te gaan.

Velen mernsen die diep over dit alles nadachten, zochten in hun verwarring en verontrusting steun bij Marsilio Ficino en in zijn brieven gaf hij hun die raad, sprak hen moed in en vermaande hen als hij het nodig vond. Indien het erom ging duidelijk uitdrukking te geven aan dat wat hij als waarheid zag, kende hij totaal geen vrees, en door de wijsheid die zijn geschriften uitstraalde, heeft hij van zijn eigen tijd af tot op de huidige dag invloed uitgeoefend op vele van de grootste geesten in de westerse wereld.

Beschrijving

Ficino schreef vele brieven. Hij correspondeerde met allerlei mensen in allerlei landen over allerlei onderwerpen. Hij dacht na over de onsterfelijkheid en de goddelijkheid van de ziel. Hij gaf advies als iemand die hij onderweg tegenkwam, vragen had. Ook stuurde hij brieven aan Lorenzo de Medici, die hem ook weer antwoordde. Een van de brieven aan De Medici heeft als onderwerp ‘God, niet de mens, is de schepper van wonderen’.

Inhoudsopgave

ten geleide
inleiding
de brieven
Woord vooraf bij alle brieven
Woord vooraf bij het eerste brievenboek

1. 1. Over het verlangen naar geluk
   2. De weg tot geluk
   3. Navolging is vruchtbaarder dan lezen
   4. Een gesprek over God tussen God en de ziel
   5. Medicijnen genezen het lichaam, muziek de geest, zelfkennis de ziel
   6. Wet en rechtvaardigheid
   7. Over goddelijke vervoering
   8. Een verontschuldiging voor langdradigheid
   9. Over voorspelling en de goddelijkheid van de ziel
   10. Hoe te prijzen zonder vleierij
   11. Het nut van een leven in eenheid
   12. Over ingetogenheid bij het schrijven
   13. Hulde aan degenen die Plato uiteenzetten
   14. Aansporing tot studie
   15. Troostbrief bij iemands overlijden
   16. Lof der waarheid
   17. Hoe nuttig het is geleerden te onderhouden
   18. De lof voor een kunstenaar komt niet voort uit zijn woorden, maar uit zijn
       werk
   19. Over beschaving, over zuivering en over het voorbeeld van de goddelijke kwaliteit van de gelouterde ziel
   20. Over de mens die wijs en gelukkig is
   21. Het is beter goede teksten te schrijven dan vele
   22. Aansporing om kennis na te streven
   23. Verzoek om een brief
   24. Liefdeszaken
   25. God, niet de mens, is de schepper van wonderen
   26. De verbazingwekkende glorie van Lorenzo de’ Medici
   27. Over de liefde
   28. Over de liefde; hoe iedere man geliefd en geprezen zou moeten zijn
   29. Een speelse aanmoediging voor Giovanni om door middel van veinzerij terug te keren
   30. Een brief over helden, geschreven zoals mijn geest mij inga
   31. Wat gedaan is in vrijheid, is aangenamer dan een verplichte handeling
   32. Een uitdaging om te schrijven
   33. Brieven zijn nodig tussen vrienden
   34. Verlies van tijd is een ernstige zaak
   35. Brieven van vrienden zijn een bron van vreugde
   36. Geen kritiek, want God brengt wraak
   37. De mens is geest. De geest van de minnaar is in de geliefde
   38. Een serieuze verhandeling, gericht aan Giovanni: Na de dood heeft een mens veel meer inzicht dan wanneer hij nog in een lichaam huist
   39. Tegen Averroës, op grond van het feit dat er geen afzonderlijk menselijk intellect is
   40. Kenners van God zijn wakker, de rest slaapt
   41. De waarheid van God is straling, schoonheid en liefde
   42. Ideeën, volgens Plato, bestaan in de goddelijke geest
   43. Over de oorzaak van het zondigen; over de hoop en het middel tot herstel
   44. De wetgever staat boven de sofist
   45. Vervulling van liefde ligt in de toepassing ervan
   46. Liefde zonder toewijding is niet veel waard, toewijding zonder liefde ook niet
   47. Over het verdragen van onrecht
   48. Hoe bereikt men gelijkmoedigheid ten opzichte van het lot?
   49. Een vriendschap door God gesmeed is duurzaam
   50. Dichterlijke inspiratie is afkomstig van God
   51. De zorg voor vaderland, familie en vrienden
   52. Wie men een oprecht mens noemt
   53. Over menslievendheid
   54. Innemendheid, liefde, trouw, vriendschap
   55. De dwaasheid en ellende der mensen
   56. De dwaasheid en ellende der mensen
   57. De dwaasheid en ellende der mensen
   58. Een aanmoediging tot bescheidenheid en de studie van de literatuur
   59. Dat een vriend binnenin een vriend is
   60. De gezondheid van een vriend hangt af van zijn vriend
   61. Een voorspelling aangaande een vriend
   62. Hoe groot het verlangen van een vriend kan zijn
   63. Het is beter goedheid te prijzen dan talent
   64. Wie de liefde bedriegt en wie zij niet bedriegt
   65. Een aanbeveling uit nood en verdienste
   66. God bestiert alles op goede wijze en dus moeten we in alles het goede zien
   67. Over de dwaasheid der mensen en wat ware kennis is
   68. Lof van vrijgevigheid, lof van de aalmoes
   69. Geen deugd is lieflijker dan mildheid
   70. Een ware vriend hoeft niet afwezig te zijn om meer gewenst te zijn
   71. Wie rijk is en onrechtvaardig en wie rechtvaardig is
   72. De goedheid en waardigheid van de rechtsgeleerde
   73. De waardigheid van de priester
   74. Heilige orders dienen niet aan iedereen te worden gegeven
   75. Geen harmonie geeft groter verrukking dan die tussen het hart en de tong
   76. Over de plicht van een burger
   77. Wat betekent ‘‘een goed leven leiden’’?
   78. De waarde, het nut en de toepassing van de geneeskunde
   79. Over zuinig omgaan met tijd
   80. Een mens zonder religie is ongelukkiger dan de dieren
   81. Antwoord op de brief over zuinig omgaan met tijd
   82. Voor een mens van goede wil is de toegang tot het goede nooit helemaal afgesloten
   83. Toepassing is krachtiger dan theorie
   84. Goddelijkheid van de ziel door inspiratie
   85. Een nieuw werk behaagt de schrijver teveel
   86. Over volharding
   87. Het is de aard van een verstandig mens niets te wensen behalve het welzijn van zijn ziel en een gezond lichaam
   88. Ov((AL))er muziek
   89. De waarachtigste lofprijzing is die welke haar zelf ook waard is
   90. Gelukkig is degene die wordt bemind door een mens die het zelf waard is zeer bemind te worden
   91. Over wet en rechtvaardigheid
   92. De ziel
   93. Vertroosting bij verdriet om de dood van een vriend
   94. De rol van de waarheidsgetrouwe vertegenwoordiger van de wet
   95. Wat vurig verlangd wordt, is snel verkregen
   96. Laten we ons liever op de bronnen richten dan op de beekjes
   97. Een volgeling van Aristoteles vraagt niet om geld als filosoof, maar als mens
   98. Een aanbeveling op grond van vroegere voorspoed, rechtschapenheid en kennis
   99. De reden om iemand te prijzen
   100. Niemand kan over liefde praten die zelf geen liefde kent
   101. Wat je je moet herinneren en wat je moet vergeten
   102. De definitie, de functie en het doel van de verschillende deugden
   103. De natuur en plicht van de mens zelf; de lofspraak der geschiedenis
   104. Drie richtsnoeren voor het leven en de ene beste manier van leven
   105. Het beginsel van onderwijzen, prijzen en berispen
   106. Zelfkennis en zelfrespect als hoogste goed
   107. Over de goddelijkheid van de ziel en over religie
   108. Woorden van troost bij iemands sterven
   109. Tegen leugenaars en goddeloze lasteraars
   110. Tegen leugenaars en goddeloze lasteraars
   111. Over de stappen naar geluk dat eeuwig is
   112. Een innerlijk gebed tot God
   113. Moge een ieder uitsluitend God en de deugdzaamheid vertrouwen en dienen
   114. Wat de aard van navolging zou moeten zijn
   115. Een grote lofprijzing is dikwijls kort
   116. Hij die achting heeft voor goede mensen betoont achting aan zichzelf
   117. Een oprechte wens en aanbeveling
   118. Een korte aanwijzing en raadgeving aan een bisschop
   119. Lofrede op de filosofie door middel van de welsprekendheid, de moraal, de logica en de kennis van God
   120. Het nut van het vrije leven
   121. Over volharding
   122. Alleen de goddelijke arts is in staat de ziekten van de ziel te genezen
   123. Hoe het komt dat liefde wederkerig is
   124. Het ware dichten is van en voor God
   125. Wat eigen is aan de mens zou aan de mens gezonden moeten worden

aanhangsel
noten bij de brieven
correspondenten van Ficino
bibliografie
register

Details